Η Ιερά Μητρόπολη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας έχει τις ρίζες της βαθιές μέσα στους χριστιανικούς αιώνες Είναι μία από τις παλαιότερες Ιερές Μητροπόλεις του ελλαδικού χώρου και έχει γράψει περίλαμπρη εκκλησιαστική και εθνική ιστορία Ευτύχησε να πηδαλιουχείται κατά καιρούς από Ιεράρχες που διακρίνονταν για τη βαθιά πίστη τους στον Θεό και την αγάπη τους προς την Εκκλησία και το Έθνος για την αρετή τους για τη θεολογική και φιλοσοφική τους μόρφωση και παιδεία για την εργατικότητα και τη δραστηριότητά τους Στους κόλπους αυτής υπάγονται τα δύο τρισένδοξα Μοναστήρια του Έθνους το Μέγα Σπήλαιο και η Αγία Λαύρα Το Μέγα Σπήλαιο είναι ιστορικό μοναστήρι των Καλαβρύτων Ένα από τα σπουδαιότερα προσκυνήματα της Ορθοδοξίας στον Ελληνικό χώρο Η Μονή θεωρείται η αρχαιότερη στην Ελλάδα κτίστηκε το 362 μΧ από τους Θεσσαλονικείς αδερφούς μοναχούς Συμεών και Θεόδωρο Το Μουσείο της Μονής εκτός από τα σημαντικά κειμήλια της Ελληνικής Επανάστασης διαθέτει ένα σπάνιο λάβαρο με τις μορφές τριών βυζαντινών αυτοκρατόρων σιγγίλια χειρόγραφα με εξαίρετες μικρογραφίες πολύτιμους χρυσούς σταυρούς με Τίμιο Ξύλο χαλκογραφίες προσωπογραφίες Ευαγγέλια σε περγαμηνές το ωμοφόριο του Χρύσανθου Νοταρά χρυσοκέντητους Επιτάφιους αντιμήνσια βυζαντινές εικόνες μεγάλης αξίας κα Μεγάλης αξίας είναι και η βιβλιοθήκη της με περισσότερους από 3000 τόμους βιβλίων και πλήθος παλαιοτύπων Σε ειδικό παρεκκλήσιο φυλάσσονται λειψανοθήκες με οστά πολλών Αγίων και οι κάρες των ιδρυτών της Μονής Η Αγία Λαύρα είναι ιστορική μονή στα Καλάβρυτα μια από τις αρχαιότερες μονές του ελληνικού και κυρίως του Πελοποννησιακού χώρου γνωστή ως τόπος έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης σύμφωνα με διαδεδομένη στην Ελλάδα εξιστόριση Σύμφωνα με άλλες απόψεις το συγκεκριμένο γεγονός αποτελεί απλώς θρύλο Ο πολυτιμότερος θησαυρός που βρίσκεται στο μοναστήρι είναι το λάβαρο της ορκωμοσίας των αγωνιστών του 1821 το παραπέτασμα της Ωραίας Πύλης του Ναού η πρώτη δηλαδή σημαία του ελληνικού έθνους που βρίσκεται μαζί με τα όπλα των αγωνιστών του 1821 Επιπλέον ο επιτάφιος του 1754 κεντημένος στη Σμύρνη η εικόνα του Αγίου Γεωργίου κεντημένη στην Κωνσταντινούπολη από την Κοκόνα του Ρολογά πολύτιμα Ευαγγέλια όπως το δωρηθέν από την Αυτοκράτειρα της Ρωσίας Αικατερίνη Β τη Μεγάλη τα χρυσοκέντητα άμφια του Παλαιών Πατρών Γερμανού εγκόλπια ξυλόγλυπτοι σταυροί Άγια ποτήρια κλπ Επίσης ξεχωρίζει η κάρα του Αγίου Αλεξίου του ανθρώπου του Θεού πολιούχου της Μαρτυρικής Πόλης των Καλαβρύτων η μνήμη του οποίου τιμάται στις 17 Μαρτίου και είναι δωρεά του Αυτοκράτορα Μανουήλ Παλαιολόγου το 1398 Υπάρχουν επίσης η κάρα του Αγίου Φιλαρέτου του Ελεήμονος λείψανα του Αγίου Παντελεήμονος της Αγίας Παρασκευής των Αγίων Αναργύρων κλπ Εκτός από τα σημαντικά ιερά κειμήλια και λείψανα που υπάρχουν στην Ιερά Μονή σημαντικός θησαυρός είναι τα 3000 έντυπα στη βιβλιοθήκη της το αρχαιότερο από τα οποία χρονολογείται το 1502 Στη συγκρότηση της βιβλιοθήκης συνέβαλαν σημαντικά ο Κύριλλος Λαυριώτης το 1796 και ο Καλαβρυτινός δάσκαλος και μοναχός Γρηγόριος Ιωαννίδης το 1929Όλο αυτό το πολύτιμο υλικό θα αξιοποιηθεί μέσω της προτεινόμενης πράξης με τίτλο Ψηφιοποίηση και Τεκμηρίωση κειμηλίων Ιεράς Μητρόπολης Καλαβρύτων Αιγιαλείας σκοπός της οποίας είναι η ψηφιοποίηση τεκμηρίωση και απόθεση του υλικού των εκκλησιαστικών μουσείων της Ιεράς Μητρόπολης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας της Ιεράς Μονής Μεγάλου Σπηλαίου Καλαβρύτων και της Ιεράς Μονής Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων σύμφωνα με τις διεθνείς καλές πρακτικές και προδιαγραφές καθώς και η διάθεση του υλικού αυτού μέσω μία πληθώρας εφαρμογών και εκθεμάτων που θα αναπτυχθούν